De winter komt nu wel erg dichtbij! En net zoals vele andere exotische planten en bomen, moet je ook je boomvaren overwinteren.
In dit artikel ontdek je hoe je de Cyathea’s beschermt én 5 Dicksonia soorten. Het gaat bij de laatste dan om de Dicksonia:
- Antarctica,
- Youngiae,
- Sellowiana,
- Squarrosa,
- Fibrosa.
Kun je een boomvaren binnen houden?
Ja en nee. In principe niet, tenzij je voorzorgsmaatregelen neemt. Dat zit namelijk zo:
En de reden dat je eigenlijk geen boomvaren binnen kunt zetten, is de luchtvochtigheid. Die is in de woonkamer namelijk veels te laag. Je zult zien dat de takken dan gauw gaan hangen.
Dat weten we trouwens ook uit eigen ervaring. Toen we net begonnen met deze hobby, stond de Dicksonia Antarctica bovenaan mijn verlanglijstje. Vervolgens kocht ik ‘m met kerst als cadeautje voor mezelf. Maar ja: waar kon ik m’n nieuwe boom kwijt? Het vroor al buiten, dus aanplanten kon niet meer. We hadden geen andere keuze dan onze nieuwe ‘Dickie’ maar middenin de woonkamer te zetten. En binnen 2 weken liet hij al zijn takken zielig naar beneden hangen en werden bruin.
Inmiddels weten we dat dat een beginnersfout was: En varen op stam overwinteren kan alleen binnenshuis als de luchtvochtigheid hoog genoeg is. En nu is daar een simpele oplossing voor: luchtbevochtigers (= link naar goede luchtbevochtigers van CoolBlue).
Over de verschillende soorten bevochtigers schreven we laatst dan ook een uitgebreid artikel over.
Boomvaren binnen houden tot 10°C
Uiteindelijk hebben we onze Dickie niet buiten in de tuin geplant, ook al is dit een winterharde boomvaren. We hebben hem in een boombak gezet (met een lekbak eronder) als centerpiece van onze serre. Ons pronkstuk dus! Ook in de serre hebben we een luchtbevochtiger staan, maar dan juist voor de zomer als de lucht droog is. In de winter is de luchtvochtigheid buiten en in een onverwarmde serre vaak erg hoog, dus je hoeft dan niks te doen.
Vorstvrij je boomvaren overwinteren kan het beste tussen de 0°C en 10°C.
Let op: Vergeet niet dat het groeipunt en de stam altijd vochtig moeten blijven! De boom mag niet uitdrogen. Dat vergeten mensen jammergenoeg nog wel eens tijdens de winter. In dat geval gaat ie helaas alsnog dood.
Winterharde boomvaren? Minimumtemperaturen van elk soort
Wat zijn de minimumtemperaturen van de verschillende soorten als je ze in de volle grond hebt staan?
Dicksonia Antarctica
De Dicksonia Antarctica kan voor een korte tijd nachtvorst van -8°C tot -10°C overleven zonder enige bescherming. Bij langdurige vorst onder -6°C moet je hem wel een handje helpen.
De bladeren van de Dicksonia worden bruin en sterven af bij temperaturen van -8°C/-10°C. Ook wanneer de takken in aanraking komen met sneeuw of ijs, worden ze bruin. Op zich hoef je je hier niet direct zorgen over te maken, omdat in het voorjaar weer nieuwe takken zullen groeien uit de kern.
Over het inpakken van een boomvaren lees je straks meer over.
Dicksonia Fibrosa
De Fibrosa tegen vorst tot ongeveer -7°C. Z’n bladeren en takken worden bruin als het kouder is dan -6°C of in contact komt met sneeuw. Als het langere tijd kouder is dan -5°C ,dan is winterbescherming nodig.
Dicksonia Sellowiana
Voor de Dicksonia Sellowiana gelden dezelfde temperaturen als voor de Dicksonia Fibrosa: hij is winterhard tot temperaturen kouder dan -6°C/-8°C.
Dicksonia Youngiae
De Youngiae kan in theorie buitentemperaturen verdragen tot zo’n -5°C, maar ikzelf zou al maatregelen nemen bij -3°C. Waarom? Omdat de stam van de Dicksonia Youngiae hol is. Daardoor heeft ie geen waterbuffer. Uitdroging ligt dan al gauw op de loer.
Bladschade treedt bij de Youngiae op rond de -2°.
Dicksonia Squarrosa
De Dicksonia Squarrosa overwinteren: er gelden hier dezelfde regels als voor de Dicksonia Youngiae. Ook bij de Dicksonia Squarrosa is het hart van de stam hol, waardoor hij erg snel uitdroogt.
Cyathea
De Cyathea soorten kun je het beste vorstvrij overwinteren. Het liefste tussen de 7°C en 13°C als dat mogelijk is. Deze soort buiten laten tijdens vorstperiodes kan wel, maar dan moet je ‘m wel heel goed beschermen! Over het inpakken van de Cyathea Cooperi en andere soorten Cyathea’s lees je zometeen meer.
De Cyathea verliest zijn takken en bladeren (of ze worden heel bruin en dor) bij temperaturen kouder dan zo’n -4°C. Of, net zoals de Dicksonia soorten, wanneer de takken in contact komen met sneeuw en/of ijs.
Daarom raden we ook aan om de Cyathea’s vorstvrij binnen te houden: z’n takken en bladeren blijven dan mooi groen en fris. In het voorjaar ziet ie er dan veel florissanter uit dan wanneer je de takken laat afsterven.
Cyathea Australis = uitzondering
De Cyathea Australis is de enige uitzondering van de Cyathea soorten. Voor de Australis overwinteren gelden dezelfde regels als voor de Dicksonia Antartica, omdat de winterhardheid van beide bomen hetzelfde zouden zijn.
Boomvaren overwinteren: inpakken tijdens vorst
Hoe bescherm ik een boomvaren in de winter? Als de boomvaren buiten staat, dan kan het nodig zijn om hem goed in te pakken. Zojuist las je al over de minimumtemperaturen per soort. Check dus even goed in dat rijtje wanneer jouw varen een ‘winterjasje’ en warmtekabel nodig heeft.
En belangrijk om sowieso te benadrukken is dit: Ook buiten moet de boom altijd een beetje vochtig blijven. Geef ‘m daarom wekelijks wat water. Zorg er dan natuurlijk ook voor dat ie niet weer té nat wordt.
Hoe pak je een boomvaren in? Een stappenplan.
STAP 1 – Plaats een prop in z’n kop
De boomvaren overwinteren begint door een prop te maken van vliesdoek, noppenfolie of stro. Deze prop doe je vervolgens in de kop van de Dicksonia of Cyathea.
STAP 2 – Wikkel de boom in met vliesdoek
Wikkel vliesdoek om de hele stam heen. Doe meerdere lagen vliesdoek eromheen. Zorg ervoor dat de prop in de kop ook goed bedekt is. Vervolgens wikkel je de takken ook in met vliesdoek.
STAP 3 – Noppenfolie voor extra isolatie
Rol over het vliesdoek een laag noppenfolie om vocht van de stam te houden en extra te isoleren. Doe ditzelfde ook weer voor de takken.
STAP 4 – Mulchen!
Mulch de grond rondom de stam met bijvoorbeeld Pokon houtsnippers, compost of bladeren. Als je meer wilt weten over de soorten mulch, lees dan deze blog hierover.
STAP 5 – Bij erge kou
Eerst even dit: De eerste 4 stappen helpen alleen maar als het een beetje vriest. Check nogmaals de minimumtemperaturen voor het ras dat jij wilt beschermen. Bij een Dicksonia Antarctica bijvoorbeeld hoef je deze stap 5 pas bij langere periodes van -6°C of kouder uit te voeren. Voor de andere soorten kan dit dus weer anders zijn. Hou dat goed in de gaten, want het is zonde als je je prachtige boomvaren verliest.
Goed, is het langere tijd aan het vriezen of is het dan echt een ‘horror-winter’?
5.1.: Wikkel dan extra lagen vliesdoek om de boomvaren heen. 5.2.: En gebruik eventueel ook een warmtekabel. Vooral bij de Cyathea’s is dit echt nodig. Let op bij het gebruik van een warmtekabel dat de boom niet uitdroogt. Hou de boom dus wekelijks een beetje vochtig. Alles over warmtekabels vind je in deze blog.
